Jan
Pol
Vroeger had je in elk dorp, plaats of stad wel een fietsenmaker.
In Hoogeveen had je de bekende fietsenmaker Gerrit Daniël Danes met zijn vrouw Jacoba Beertje Pras aan de Hoofdstraat 192. Zij verkochten fietsen, bromfietsen, motoren, Vespa’s (scooters) en onderdelen, maar repareerden ook (brom-) fietsen. Al begin jaren ’30 liet Jan Danes (zijn vader) een Standard benzinepomp plaatsen voor de winkel, later werd het de Esso benzinepomp. (zie rechts op de foto.)
Bron: www.oudhoogeveen.nl
De vader van Gerrit was Jan Danes. Hij is geboren op 17 oktober 1881 in Borger en gehuwd op 4 mei 1907 in Borger met Gerarda Niesina Johanna van Uffelen, geboren 20 augustus 1882 in Dalen.
Jan Danes was 21 jaar toen hij op 14 mei 1903 in Hoogeveen kwam vanuit Onstwedde. Hij ging wonen aan het Slood wijk B-71 (nu Alteveerstraat). Waarschijnlijk was hij bij iemand in de kost.
Op 1 mei 1909 opende hij een nieuwe winkel met werkplaats, thans bewoond door de heer Smeman, tegenover het postkantoor aan de Hoofdstraat, dus dat moet dan zijn Hoofdstraat 192 (zie advertentie). Jan Danes deed vooral de reparaties maar zijn vrouw had de handen echter ook niet verkeerd staan en wist ook alles van fietsen en samen runden ze op vakkundige wijze de winkel en werkplaats. Ook hadden ze een taxibedrijf voor ‘trouw en rouw’.
Danes verkocht diverse soorten merken fietsen, onder anderen Redcross, Union en Magneet.
Jan Danes heeft op 27 februari 1909 bij Burgemeester en Wethouders een vergunning aangevraagd tot het oprichten van een werkplaats tot het maken en herstellen van rijwielen, achter het pand aan de westzijde van de streek de Huizen in wijk B nr. 330.( nu Hoofdstraat 192)
Jan Danes had in de jaren ’20 van de vorige eeuw aan de Stationsstraat 18 een auto garage en werkplaats voor het repareren van auto’s en tevens voor de verhuur van diverse auto’s. Na het overlijden van Jan Danes in 1936 heeft zijn zoon Gerrit Daniël tot 1941 de garage voortgezet.
Bron: Gemeentearchief Hoogeveen
Uit de woningkaart van gesloopte panden blijkt de garage gesloopt in 1941. Op de plek waar de garage heeft gestaan zijn eind jaren ’50 woningen gezet. Daar woonde Pieter Steenbergen, Stationsstraat 18.
In het boek 'Drenten in beweging' van Jan Huizing komen een aantal motoren en auto’s voor die Jan Danes heeft gekocht om te verhuren. Als eerste werd in 1914 het nummerbord D-372 afgegeven aan rijwielhandelaar en autoverhuurder Jan Danes, woonachtig aan De Huizen, voor het merk Adler. Ook bezat hij twee motoren, een Eysink en een Simplex. De hele familie Danes was altijd in de weer om deze auto’s in een goede conditie te houden. Moeder en dochter poetsten en wreven de huurwagens alsof het de mooie kamer betrof.
In 1920 werd aan Jan Danes een tweede nummerbord D-1544 afgegeven, ditmaal voor een zespersoons Brennabor automobiel. In 1923 is het nummerbord D-2964 voor een Ford model T Sedan en het nummerbord D-2965 voor een Chevrolet Sedan, bouwjaar 1922 aan hem afgegeven. Ook het nummerbord D-2966 voor een zespersoons Buick Sedan kreeg hij in 1923.
In 1921 werden in Hoogeveen motorbehendigheidwedstrijden gehouden achter de Huishoud- en Industrieschool aan de Pesserstraat.
Daar deden bekende Hoogeveners aan mee, zo ook Jan Danes. Hij staat op de foto (de vijfde motor van links).
Fotoboek: Drenten in beweging
Jan Danes was een vooruitstrevende man. Hij verkocht niet alleen maar fietsen, bromfietsen en motoren, maar ook winterkachels, haarden en landbouwgereedschappen (zie advertentie).
Nieuwsblad van het Noorden
05-08-1919
Zijn zoon Gerrit Daniël was net als zijn vader ook een vooruitstrevende man. Hij verkocht niet alleen maar fietsen, maar ook andere artikelen. Onder anderen stofzuigers, van de merken Erres, AEG, Siemens, Holland Electro, Ruton en Excelsior, maar ook scheerapparaten (zie advertentie hierboven).
Zoals vermeld in dit krantenartikel.
Bron: Delpher, Provinciaal Drentsche Asser Courant 30-10-1908
In de Provinciaal Drentsche Asser Courant van 5 maart 1918 wordt vermeld dat Cornelis de G. een fiets heeft verduisterd van rijwielhandelaar J. Danes en daarna de fiets in Beilen heeft verkocht.
Op 1 juli 1937 werd Gerrit Daniël Danes eigenaar van de rijwielhandel en autoverhuurinrichting. De handelsnaam werd G. D. Danes. Na het overlijden van Jan Danes in 1936 was zoon Gerrit Daniël Danes 19 jaar en moest hij de winkel en de werkplaats van zijn vader voortzetten.
In 1940 was Jacoba Beertje Pras 19 jaar en ging als typiste/stenotypiste werken bij de E.D.S. (Eerste Drentsche Stoomtramweg Maatschappij) aan de Stationsstraat (nu Brinkstraat).
Hotel “De la Station” van Schoonveld was ook een wachtlokaal van de E.D.S. en D.S.M. In de oorlog is het hotel door een verdwaalde bom geraakt.
De bom was bedoeld voor hotel Homan dat vol zat met Duitsers, maar kwam op hotel De la Station terecht wat er tegenover stond, zo vertelde mevrouw Danes–Pras toen ik bij haar op bezoek was.
In de jaren veertig kreeg zij een relatie met Gerrit Daniël Danes en zij trouwde in 1947 met hem. In de tussentijd studeerde hij in de avonduren voor rijwielhersteller aan de ambachtsschool aan de Grote Kerkstraat.
Na het trouwen stond Jacoba Beertje Pras in de winkel om fietsen, bromfietsen, motoren en onderdelen te verkopen. Zij is een bekend gezicht geworden in Hoogeveen. Zij stond voor iedereen die in de winkel kwam om iets te kopen klaar. Ook maakte ze met elke klant een praatje.
Op de foto het echtpaar Danes voor de winkel en rechts nog net een stukje van de Esso pomp.
Uit Frankrijk kregen ze damesfietsen met knijpremmen deze fietsen hadden een dubbele stang. Als er een klant kwam voor een herenfiets en op dat moment was er geen fiets op voorraad, werd er van een damesfiets met een dubbele stang er 1 afgehaald en boven aan de damesfiets gelast door monteur Koen Hop. Zo vertelde mevrouw Danes dit in het gesprek wat ik met haar heb gehad.
Het gezin Pras kwam vanuit Vlaardingen naar Hoogeveen en vestigde zich in 1923 aan de Wilhelminastraat 4. Jacoba Beertje Pras is geboren op 29 november 1921 in Vlaardingen.
Esso Nederland vroeg in 1959 aan het gemeentebestuur op verzoek van Gerrit Daniël Danes om een tweede pomp te plaatsen op de stoep (gemeentegrond 40 gulden per jaar) naast de andere pomp. Eén voor benzine en een voor diesel.
In 1962 vroeg Danes aan het gemeentebestuur om een lamp te mogen plaatsen tussen de beide pompen om bij donker weer beter zicht te hebben bij het tanken.
Deze foto is genomen ca. 1961. Mijn broer Leendert Pol staat voor de winkel van Danes.
Op 9 mei 1962 vraagt Danes een vergunning om een werklamp te plaatsen bij de twee pompen de kosten voor deze werklamp zijn ƒ 2.00 per jaar.
Bron: Gemeentearchief Hoogeveen
Na de reconstructie van de Hoofdstraat in 1978 zijn de pompen door Esso Nederland in 1981 verwijderd.
Ook verkocht Danes bakfietsen. Zoals je ziet op deze reclame uit 1948 met houten of stalen bak en op voorraad leverbaar.
Onderstaande foto: Voor de winkel staat een verscheidenheid aan kinderfietsen van groot tot klein.
Bron: Hoogeveensche Courant 08-05-1948
Zoals het in deze advertentie staat: wij toveren uw oude fiets weer op als nieuw. Danes knapt uw oude kar zo mooi op, dat u vol verbazing uitroept: Is dat mijn oude fiets ?
In 1946 werd de Italiaan Enrico Piaggio beroemd met de productie van scooters die de naam Vespa kregen. In het eerste begin was het geen succes er werden er maar enkele van gemaakt. De scooters die wij nu kennen werden veel later ontwikkeld.
Danes begon in de jaren ’50 met het verkopen van Vespa scooters.
In Drenthe waren destijds maar 2 dealers: G.D. Danes en D. Bonder uit Meppel. Zij verkochten diverse soorten modellen.
Ook in de Provincie Drenthe kwam een Vespaclub.
De oprichtersvergadering V.C.D. (Vespa Club Drenthe) werd gehouden op 20 februari 1958.
Op die avond werden enkele films vertoond waarna zich 15 leden enthousiast lieten inschrijven. Daarna werd een bestuur gekozen.
De leden van de Vespaclub presenteerden zich voor de winkel van Danes.
Van links naar rechts zijn: Ko Hup, Jan Pol, Frida Hensen, Jaap Snijder, Bé Koster, Roelof Lugtmeijer, Roelof Stappenbeld, Hendrik Jan Bosman, Jannie Salomons en Gerrit Jan Bouwmeester.
De Vespaclub organiseerde op de markt in Hoogeveen diverse behendigheidspelen.
Jaarlijks maakten ze toertochten in Nederland en naar het buitenland. Verder deden ze in 1958 mee met de Ronde van Drenthe, op de foto Hoofdstraat Noord richting Willemskade.
Ronde van Drenthe ca. 1958-1959. Foto collectie Jan Pol
Ze deden ook enkele jaren mee met de intocht van sinterklaas. De leden van de Vespaclub waren geschminkt als zwartepiet en hadden witte overalls aan.
Sinterklaasoptocht met Vespa leden. Foto coll. Jan Pol
|
|
Foto: Anno Bakker uit de collectie: Berla Bech-Bakker |
Anekdote
Op deze foto ziet u mevrouw Danes staan in de winkel. Zij vertelde mij dat er een jongeman een aantal keren bij haar in de winkel kwam om wat te kopen. Bij de laatste keer hoorde ze via de winkelbel dat er een klant in de winkel was, maar zij was boven en moest de trap af en dat duurde een aantal minuten. Bij het betreden van de winkel was er geen klant meer, maar een ladekast achter de toonbank stond open. In die la lag het papiergeld en waarschijnlijk was de klant meerdere keren in de winkel geweest en wist dus in welke lade het papiergeld lag. Daarna deed zij het papiergeld in verschillende laden.
Foto Anno Bakker uit de collectie van Berla-Bech Bakker
De winkel van Danes is in 2006 dicht gegaan en later afgebroken.
Foto: Jan Pol
Bronnen:
Oud archief Hoogeveen
Drenthe in beweging
Foto’s Anno Bakker, gekregen van Berla-Bech-Bakker
Foto collectie Jan Pol
www.oudhoogeveen.nl.
Hoogeveensche Courant
Provinciaal Drentsche en Asser Courant
Delpher
Alle rechten voorbehouden